Czym jest non-dom i co znaczy dla Polaków w UK

Wraz z ogłoszeniem wiosennego budżetu, zrobiło się głośno o statusie non-dom w UK. Jeremy Hunt ogłosił, że rząd zniesie ten wyjątkowy status podatkowy w Wielkiej Brytanii, co wywołało duże kontrowersje. Jednak czym właściwie jest non-dom i jak jego zniesienie wpłynie na Polaków w UK?

Czym jest non-dom?

Czym jest non-dom? / fot. Getty Images

“Non-dom” to status podatkowy, który oznacza osobę mieszkającą w Wielkiej Brytanii, ale posiadającą stałe miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza UK. Non-dom dotyczy tylko statusu podatkowego i nie nie ma nic wspólnego z obywatelstwem czy pochodzeniem.

Osoba będąca non-dom, musi zapłacić w UK tylko podatek od zarobków z Wielkiej Brytanii, a nie płaci go od zarobków z innych miejsc na świecie (chyba, że przelewa je na konto brytyjskie). Sposób opodatkowania nazywa się remittance basis i deklaruje się go na tax return. Jest to bardzo korzystne dla zamożnych osób, które mieszkają w UK, ale na kraj stałego zamieszkania wybierają kraj o niższym opodatkowaniu. Status ten przyciąga zamożne osoby do Wielkiej Brytanii, oferując im brak opodatkowania od dochodów spoza Wysp. Jak mówi Agnieszka Moryc z firmy Admiral Tax:

– Status non-dom można było przed 2017 rokiem uzyskać także wyprowadzając się poza UK na określony czas i deklarując swoje miejsce zamieszkania w innym kraju. Dla wielu był to legalny sposób na optymalizację podatkową. Inne kraje z podobnymi systemami dla non-dom to Cypr i Malta.

Najbardziej znany non-dom w UK

Osobą, która wywołała duże kontrowersje związane z non-dom jest żona premiera Rishiego Sunaka – Akshata Murty. Okazało się, że otrzymuje ona milionowe dywidendy z rodzinnego biznesu w Indiach, ale korzystając ze statusu non-dom w UK, nie płaci żadnego podatku. Jak wyliczyli eksperci, Akshata Murty, która otrzymała ponad 11 milionów funtów dywidendy z firmy Infosys w jednym roku, nie będąc non-dm zapłaciłaby 38.1% podatku w UK. Fakt, że żona premiera nie płaci podatków w Wielkiej Brytanii wywołał ogromne oburzenie.

Po ujawnieniu szczegółów dotyczących jej statusu, Murty ogłosiła, że zacznie płacić brytyjski podatek od swoich zarobków generowanych poza Wielką Brytanią. Innym znanym milionerem ze statusem non-dom w UK był Roman Abramovich.

Jak zmieniają się zasady non-dom?

System podatkowy non-dom ma być stopniowo wycofany.

Od kwietnia 2025 r. osoby, które przeprowadzą się do Wielkiej Brytanii, nie będą musiały płacić podatku od pieniędzy zarobionych za granicą tylko przez pierwsze cztery lata. Po tym okresie, jeśli nadal będą mieszkać w Wielkiej Brytanii, będą płacić taki sam podatek jak wszyscy inni.

Osoby, które już mieszkają w UK i posiadają status nom-dom, będą mogły skorzystać z dwuletniego okresu przejściowego, podczas którego będą zachęcane do przeniesienia swojego zagranicznego majątku do brytyjskiego systemu.

Czy Polacy w UK mają status non-dom?

Status non-dom może uzyskać osoba, jeśli urodziła się w innym kraju niż Wielka Brytania lub jeśli jej ojciec pochodził z innego kraju. Dotyczy to zatem także Polaków, którzy w ostatnich kilkunastu latach przybyli do UK. Jednak Polakom opłacało się uzyskać ten status tylko w przypadku znaczących dochodów osiąganych w Polsce lub innych krajach, co dawałoby oszczędności podatkowe. Przychody z dywidend lub akcji są tutaj dobrym przykładem.

Non-dom składając rozliczenie i deklarując swój status musi zapłacić rodzaj podatku ryczałtowego tzw. annual remittance basis charge (RBC)

RBC wynosi:

• 30 000 GBP, jeśli osoba przebywa w UK przez co najmniej 7 z poprzednich 9 lat podatkowych
• 60 000 GBP za co najmniej 12 z poprzednich 14 lat podatkowych.

Szacuje się, że w UK jest 68,800 osób ze statusem non-dm. Zniesienie go ma przynieść do skarbu państwa prawie 3 miliardy funtów rocznie.